Tôi lại vừa mất đi một người bạn thân quý đã quen biết nhau từ gần nửa thế kỷ nay, đó là sự ra đi của Anh Vincent Anh Tôn Trang tại Pháp vào cuối tháng Năm 2010 vừa mới đây. Chúng tôi gặp nhau vào năm 1961, lúc anh vừa du học từ bên Pháp về, mà tôi thì cũng mới từ Mỹ về sau khi hòan thành khóa tu nghiệp tại Thư Viện Quốc Hội tại đây. Chúng tôi thường sinh họat chung với nhau qua tổ chức Pax Romana của Nhóm Trí thức Công giáo tại Saigon hồi ấy, cùng với nhiều anh chị em khác như các chị Phạm Thị Tự, Nguyễn Thị Oanh, Phan Ngọc Quới, Lê Quan Kim, Phan Thị Nguyệt Minh, Phó Thị Gia Khánh, và các anh Nguyễn Văn Ái, Nguyễn Văn Huyền, Phó Bá Long, Trần Long, Lý Chánh Trung, Nguyễn Văn Trung, Lâm Võ Hòang, Trần Quý Thái, Võ Long Triều, Nguyễn Văn Thơ, Vũ Ngọc Hòan, Lê Thành Trị v.v…Hồi đó Pax Romana do Linh mục Pacific Nguyễn Bình An thuộc Dòng Phanxicô đứng làm Tuyên Úy hướng dẫn về phương diện mục vụ tâm linh.
Ngòai chuyện sinh họat chung về tôn giáo với Pax Romana, anh Trang còn rủ tôi đến sinh họat chung với nhóm bạn người Pháp do Linh mục Parrel hướng dẫn nhằm theo đuổi đường hướng “Kinh tế & Nhân bản” (Economie & Humanisme), trong đó có cả anh Mai Ngọc Liệu hồi xưa từng nổi tiếng về họat động trong tổ chức Hướng Đạo Việt nam, từ hồi mới được thành lập vào thập niên 1930 ở ngòai Bắc.
Về nghề nghiệp chuyên môn, Anh Tôn Trang làm Giám đốc Thương mại cho Nhà Máy Giấy Cogido trong thời gian khá lâu, kể cả sau năm 1975. Nhưng rồi anh cũng lại phải đưa gia đình qua định cư tại Pháp vào đầu thập niên 1980. Là người xuất thân từ xứ Nghệ Tĩnh trong một gia đình theo đạo dòng đã lâu, anh Trang có theo học ở chủng viện của giáo phận Vinh một thời gian, trước khi vào miền Nam và đi học tại Viện Cao Đẳng Chính trị ở Pháp (Institut des Sciences Politiques).
Bạn bè đều quý mến anh vì tính tình cởi mở, thẳng thắn, mà lại luôn sẵn sàng giúp đỡ những ai gặp khó khăn bế tắc. Anh luôn giữ được thái độ khoan dung, hòa nhã trong mọi tình huống, đặc biệt trước các biến cố chính trị sôi nổi, gay cấn. Anh không bao giờ để cho mình bị lôi cuốn vào bất kỳ một nhóm nào mà có hành động quá khích, cuồng tín. Có thể nói anh Trang luôn luôn là người ôn hòa, mực thước chững chạc trong lối giao tế ứng xử về nghề nghiệp, trong lãnh vực văn hóa xã hội, cũng như tôn giáo. Riêng tôi, thì qua bao nhiêu năm quen biết, gần gũi thân thương với anh, tôi luôn giữ được nhiều ấn tượng tốt đẹp về một con người có nhân cách cao quý và có tinh thần phục vụ xã hội tích cực như anh.
Như dân gian thường nói : “Cọp chết để lại bộ da, con người ta chết đi thì để lại cái nết”. Anh Trang tuy vừa xa lìa cõi đời trên dương thế này, anh vẫn để lại cho những bạn hữu thân quen với anh cái hình ảnh tươi đẹp của một người sĩ phu quân tử, mặc dầu đã từng phải trải qua những thăng trầm phức tạp của một thời ly lọan kéo dài suốt bao năm tháng trên quê hương đất nước Việt nam chúng ta.
Từ phương xa, tôi xin được gửi lời Phân Ưu với Chị Đức cùng tòan thể các cháu và đại gia đình trước nỗi mất mát to lớn này.
Và xin góp lời cầu nguyện cho Linh hồn Vincent được mau sớm về chốn Vĩnh cửu với Thiên Chúa là Cha rất Nhân Lành của tất cả chúng ta./
Tennessee, Tháng Sáu 2010
Đòan Thanh Liêm