Nghĩ Gì Về Tin Và Sống

Gần đây, liên tiếp tôi nhận được các điện thư của anh Phúc (tức Hồ Lãng Bạc) nói về dự định và sáng kiến của anh Đinh Đông Phương muốn làm một tuyển tập thu góp các bài của các bạn sinh viên công giáo, đã sinh hoạt trong các đoàn thể như Liên đoàn sinh viên công giáo Sài gòn, Thanh niên công giáo Đại học, Tổng đoàn Hiệp sinh v.v… vào hai thập niên 60,70 cho đến năm 1975. Dự định và sáng kiến này đã được một số các bạn xa gần hưởng ứng và bắt tay vào việc. Tôi thấy công việc này đáng hoan nghênh nên sẵn sàng tham gia.

Sau đây là những suy nghĩ và nhận xét của tôi, khi hồi tưởng lại gần 50 năm về trước, lúc làm tuyên úy cho phong trào Thanh niên công giáo Đại học từ 1965-1967 và Đoàn sinh viên công giáo Cần thơ năm 1974-1975. Tôi có dự mấy Đại hội sinh viên công giáo : một ỡ Singapore năm 1967 và hai Đại hội ở Vũng tầu và Nha Trang năm 1974 và 1975. Đại hội ở Nha Trang tháng 2.1975 thật là sóng gió.

Nói chung, các bạn sinh viên công giáo hồi đó muốn đức tin của mình được trang bị vững chắc và đầy đủ, để sống cho xứng một trí thức công giáo khi đã thành thân. Một số người khác lúc ấy cũng đang chuẩn bị để lãnh những trách nhiêm cầm cân nảy mực trong xã hội. Các linh mục tuyên úy thường xuyên tổ chức các sinh hoạt cho giới sinh viên trong các thánh lễ, hội học, trao đổi, tiếp xúc, tĩnh tâm, hành hương, công tác xã hội v.v… nhằm giúp các bạn ấy nhậy cảm và ý thức về vai trò của mình trong xã hội ngày mai. Tập thể sinh viên công giáo lúc bấy giờ đã tạo được một mô hình sinh hoạt mang tính cộng đồng và xã hội.

Cứ tưởng rằng thời gian mòn mỏi qua bao thăng trầm trong cuộc sống, dấu vết của một thời sinh viên công giáo đã phai mờ, và ảnh hưởng của những năm xưa cũng chẳng còn. Nào ngờ ở trong nước cũng như ngoài nước, dấu vết và ảnh hưởng đó vẫn chưa hoàn toàn biến mất. Nhiều người vẫn còn nhớ đến Liên đoàn sinh viên công giáo Sài gòn, Thanh niên công giáo Đại học, Tỏng đoàn Hiệp sinh, cư xá Đắc lộ, cư xá Phục hưng, Thanh quan lưu xá v.v…

Ở trong nước thì một số nhỏ các bạn năm nay đã đên hay xấp xỉ tuổi “cổ lai hy”, lâu lâu lại gặp nhau ở số 43 đường Nguyễn Thông, nơi xưa kia các bạn đó đã từng học hành sinh sống, để nhắc lại những kỷ niệm cũ, đồng thời hun đúc lại tinh thần cư xá và gia đình Phục hưng.

Phục hưng là tên cha Đỗ minh Vọng (Alexis Cras) đã dùng để đặt cho câu lạc bộ cha thành lập ở Hà nội năm 1940. Câu lạc bộ này dành cho các sinh viên ở xa đến Hà nội học. Họ là những người phần đông thiếu điều kiện thuận lợi để học hành cho có kết quả tốt, như nơi ăn, chốn ở v.v… Vì vậy, câu lạc bộ đã được mở ra, giúp cho họ có phòng học, quán ăn tại một khu vực yên tĩnh, tại số 8, đường Hùng Vương, địa chỉ tu viện Đa Minh và câu lạc bộ lúc bấy giờ. Câu lạc bộ này hiện nay vẫn còn, nhưng được dùng vào một công việc khác mà ai cũng biết. Cha Vọng điều khiển câu lạc bộ này tứ năm 1940 đến năm 1953. Cuối năm này, cha được cử vào Sài gòn tìm đất lập một câu lạc bộ mới. Sau mấy năm tìm tòi vất vả, cuối cùng cha đã kiếm đươc một nơi thuận tiện ở số 43 đường Nguyễn Thông. Bấy giờ cha Đỗ minh Vọng, Đỗ minh Bình và Nguyễn huy Lịch đang ở nhờ nhà thờ Cầu Kho. Khi tìm được nơi này, ba cha đã dọn về đây. Câu lạc bộ đổi thành cư xá hay đúng ra vừa là câu lạc bộ vừa là cư xá và được giao cho cha Nguyễn huy Lịch điều khiển. Cha Lịch thành lập Đoàn sinh viên công giáo Sài gòn, tổ chức lễ sáng Chúa nhật cho các sinh viên và lễ chiều thứ tu hàng tuần cho giới trí thức, đồng thời làm báo Thông cảm, nội san hàng tháng dành cho sinh viên. Tinh thần và đường lối của câu lạc bộ lúc đầu thế nào thì nay vẫn thế. Cha giữ chức vụ này cho đên năm 1963 thì nhường lại cho cha Phạm Long Tiên mới ở Pháp về. Cha Long Tiên là người vui tính, thích hợp với giới trẻ, đứng ra làm tuyên úy, coi sóc và điều khiển cư xá Phục hưng từ hồi ấy cho đến năm 1975. Cha đã vận động ở nhiều nơi để có kinh phí xây dựng cư xá Phục hưng mới. Nhưng nhà sử dụng chưa được bao lâu thì xảy ra biến cố 1975. Chính quyền thành phố mượn nhà cho đến năm 2002 thì trả lại, nhưng hiện nay nhà vẫn chưa được dùng đúng với mục đích lúc ban đầu.

Phục hưng là làm cho sống lại, gây dựng lại những gì là hay là tốt, phục hưng con người, giúp con người rèn luyện những giá trị nhân bản, dạy cho con người biết kính trọng lẫn nhau, cùng nhau thực hiện những gì là công thiện công hảo. Công việc điều hành cư xá theo hướng dân chủ : có bàn bạc trao đổi và chia sẻ trách nhiệm. Tinh thần này cũng lan sang các sinh họat khác trong các đoàn thể công giáo hay các phân khoa Đại học.

Có lẽ nhờ vậy mà ngày nay khi bên ngoài xem ra như không còn gì cả, nhưng bên trong ở chỗ thâm sâu của cõi lòng, vẫn còn một cái gì đó mà khi gặp lại nhau, người ta không quên nhắc đến.. Bằng cớ là hiện nay, các bạn xưa đang ở “khắp năm châu bốn bể” còn nhớ mình khi trước là sinh viên công giáo Sài gòn, là người ở cư xá Phục hưng, là Thanh niên công giáo Đại học, lúc tuổi đời xế bóng, muốn ra tuyển tập Tin và Sống, để làm dấu chứng cho những năm học hành và sinh sống theo tinh thần sinh viên công giáo.

Là người đã có thời làm tuyên úy sinh viên, tôi lấy làm vui mừng và an ủi, khi được biết các bạn cựu sinh viên công giáo cũ, theo dự định và sáng kiến của anh Đinh Đông Phương, đã hưởng ứng và bắt tay vào việc, Tôi hoan hô và chúc các bạn thành công.

Tu viện Mai Khôi

Ngày 28.3.2009

L.m. An-rê Đỗ xuân Quế o.p.