Chưa bao giờ Giáo Hội Việt Nam trải qua những giây phút lịch sử đen tối như những ngày này: biến cố bổ nhiệm Đức Tổng Giám Mục phó Phêrô Nguyễn Văn Nhơn và viễn tưởng ĐTGM Giuse Ngô Quang Kiệt từ chức và sự việc phải đến đã đến... Chúng ta chưa bao giờ thấy một thực tại đau lòng là chính con cái cái trong nhà, hay anh em cắn cấu nhau, con cái hay thành phần giáo dân ăn thua đủ với các vị chủ chăn, với các vị Giám mục do Giáo hội đặt để bằng những lời mà người bình thường cũng khó chấp nhận được!
Hơn bao giờ hết trong niềm tin và hy vọng, chúng ta cầu nguyện cho Giáo Hội Mẹ trong giai đoạn khó khăn và đầy thử thách này. Chúng ta không thể đứng ngoài thuyền, nhưng phải ở trong thuyền với Giáo hội Mẹ, với Hội Đồng Giám Mục Việt Nam, với các Giám mục, linh mục tu sĩ và 6 triệu người Công giáo trong cũng như ngoài nước để cầu nguyện vun góp và xây dựng Giáo Hội và Quê Hưong thân yêu của chúng ta.
Khi viết những dòng này thì ĐTGM Giuse Ngô Quang Kiệt đã rời giáo phận Hà Nội đi ngoại quốc chữa bệnh... Ngay sau đó ngày 13/5/2010 Tòa thánh đã công bố ĐTC nhận đơn từ chức của Ngài và bổ nhiệm ĐTGM phó Phêrô Nguyễn Văn Nhơn làm TGM giáo phận Hà Nội cũng như Lm Nguyễn Thái Hợp dòng Đaminh làm Giám mục thay thế ĐGM Cao Đình Thuyên của giáo phận Vinh. Chắc chắn những ngày kế tiếp sẽ có nhiều xáo trộn và nhiều biến chuyển xảy ra chúng ta hãy cầu nguyện cho Giáo Hội Việt Nam...
Thay cho Lá thư Dân Chúa tháng này, chúng tôi xin được trích đăng một số bài xã luận cũng như phát biểu để qúi đọc gỉa rộng đường nắm bắt các dữ kiện. Trước tiên là bài xã luận của trang mạng Thông Tấn Xã Công Giáo Việt Nam về ĐTGM Ngô Quang Kiệt sẽ đi vào lịch sử như một chứng nhân anh dũng cho các giá trị Kitô Giáo VietCatholic News (11/5/2010)
Quý vị độc giả rất thân mến,
VietCatholic đã nhận được một tin rất buồn: Đức Tổng Giám Mục Giuse Ngô Quang Kiệt của tổng giáo phận Hà Nội sẽ không còn giữ chức vụ chủ chăn của tổng giáo phận trong vài ngày tới đây. Tin này sẽ được chính thức công bố trong những ngày sắp tới.
Dưới con mắt người đời, nhất là những kẻ mà cuối tuần này sẽ mở yến tiệc hân hoan mừng “chiến thắng” tại Hà Nội thì niềm hy vọng vừa le lói cho công lý, hòa bình, tự do, nhân quyền không chỉ cho Giáo Hội Việt Nam mà cả dân tộc chúng ta đã vụt tắt.
Đứng trước một trang sử đau thương của Giáo Hội Việt Nam, chúng tôi mời gọi anh chị em hãy dành những phút giây này để suy tư về cái chết của Chúa Giêsu trên Thánh Giá hơn 2000 năm trước đây.
Dưới mắt những người đương thời, Ngài đã thua trắng tay. Đấng mà cả triều thần thiên quốc phải cúi đầu thờ lạy đã chết nhục nhã trên Thánh Giá như một tên trộm cướp, sau khi đã bị những môn đệ của mình, những người đã tận mắt chứng kiến những phép lạ Ngài làm, phản bội, chối bỏ và chạy trốn.
Nhưng sau cái chết thê thảm và nhục nhã ấy là vinh quang Phục Sinh của Chúa Giêsu Kitô, là ơn Cứu Độ tuôn tràn trên chúng ta, là một Giáo Hội mạnh dạn rao truyền Chân Lý mà theo dòng lịch sử đã có không biết bao nhiêu con người anh dũng minh chứng cho đức tin ấy bằng mọi giá, kể cả mạng sống của mình.
Kính thưa quý cha và anh chị em,
Trước sự kiện đang xẩy ra tại tổng giáo phận Hà Nội, dù chúng ta không hiểu được hết những khía cạnh nội bộ trong Giáo Hội về sự thuyên chuyển đang xẩy ra, nhưng đau thương, thất vọng, bất mãn và nuối tiếc là có thật. Từ đó, chúng ta cũng cảm nghiệm được những cách hành xử vì thiếu minh bạch, thiếu sự cởi mở, không biết lắng nghe, không thông tin đầy đủ từ những người có trách nhiệm đã tạo ra sự phân hóa và làm mất đi niềm tin tưởng lẫn nhau như thế nào. Chúng ta đau đớn là điều dễ hiểu, chúng ta chán nản là lẽ đương nhiên.
Tuy nhiên, những kẻ đạo diễn gây ra bi kịch này sẽ hớn hở vui mừng biết bao nếu chúng ta chán nản buông xuôi, nếu chúng ta đánh mất đi tình hiệp nhất khi buông mình tuôn ra những lời lẽ nặng nề chỉ trích lẫn nhau.
Sau hơn 70 năm sống dưới nanh vuốt của một chế độ vô thần không ngừng tìm cách tiêu diệt Giáo Hội Công Giáo, Giáo Hội Việt Nam nói chung, Hội Đồng Giám Mục Việt Nam cùng tuyệt đại đa số hàng giáo sĩ, linh mục, tu sĩ nói riêng đã không ngừng cố gắng trung tín với Tin Mừng Cứu Độ, sống thánh thiện và làm chứng cho đức tin. Nhưng chắc chắn cũng có những người lúc này lúc khác yếu đuối và phản bội. Nhưng mà, cần thiết phải chỉ ra rằng nguyên nhân sâu xa nhất, thủ phạm đích thực nhất của tất cả những tội lỗi và bất toàn ấy là chính cái chế độ độc tài dã man, phi nhân đang thống trị quê hương chúng ta với tất cả những thủ đoạn, bất nhân và tàn ác của nó.
Chúng ta đang đứng trước một Giáo Hội Việt Nam có nguy cơ bị suy yếu vì phân rẽ, các chủ chăn bị nặng lời chỉ trích vì thái độ im lặng hay thiếu lập trường trước những bất công và sự chà đạp trắng trợn nhân quyền của con cái mình. Lần đầu tiên chúng ta thấy con cái trong Giáo Hội đánh vào chính Giáo Hội của mình. Hiện trạng này chưa từng có trong Giáo Hội Việt Nam trong suốt dòng lịch sử.
Đứng trước hiện trạng đó, chúng tôi muốn cảnh giác anh chị em trước những mưu toan hướng mũi dùi chỉ trích của chúng ta vào những nạn nhân của chế độ hơn là chính cái chế độ đã tạo ra biết bao đau thương và oan trái cho dân tộc và đất nước chúng ta.
Thật vậy, nếu chúng ta chỉ tập chú vào những lời chỉ trích lẫn nhau, đánh không đúng mục tiêu, thì cái chế độ đã làm cho dân tộc chúng ta điêu linh gần một thế kỷ nay vẫn sẽ tiếp tục ngất ngưởng trên quyền lực và sử dụng quyền lực phi pháp mà chúng đã cướp lấy của chúng ta để bán đứng đất nước, đẩy đưa dân tộc chúng ta vào một tương lai đen tối và bất định.
Hơn thế nữa, thiết nghĩ tất cả chúng ta cùng ở trong con thuyền Giáo Hội, cùng có trách nhiệm chung với nhau, cùng chia sẻ một lịch sử và cùng gánh chịu những gian lao thử thách nên những thiếu sót, kể cả những phản bội, nếu có, của một số vị chủ chăn và của một số con cái trong Giáo Hội không phải là lý do tất yếu để chúng ta phơi bày mọi sự và tấn công với ngụy biện là muốn canh tân Giáo Hội.
Chúa Thánh Thần là nguồn sống và là sức mạnh canh tân Giáo Hội, nhưng Ngài đâu có phơi bày tội lỗi của từng cá nhân để gây ấn tượng và lôi kéo.
Chúng tôi mời gọi anh chị em hãy dành những phút giây này để hiệp thông trong lòng tin, cậy, mến. Chúng ta tin rằng Thiên Chúa luôn yêu thương quan phòng hướng dẫn, canh tân Giáo Hội trong dòng lịch sử vượt qua mọi gian nan thử thách. Chúng ta hằng vững lòng cậy trông, vì Chúa Giêsu Đấng sáng lập Giáo Hội luôn là thuyền trưởng chèo lái con thuyền Giáo Hội và Chúa Thánh Thần hằng thánh hóa Giáo Hội. Chúng ta nguyện một lòng yêu mến mẹ Giáo Hội Việt Nam đã sinh và dưỡng dục chúng ta bằng dòng sữa ân thánh, bằng lòng trung trinh son sắt của hàng trăm ngàn các Thánh Tử Đạo tiền nhân anh dũng… Quả thực, Giáo Hội Công Giáo Việt Nam đã được khai sinh, trưởng thành và phát triển trong gian lao thử thách và máu đào tử đạo.
Kính thưa quý cha và anh chị em,
Trước mắt, những kẻ hân hoan mừng rỡ là nhà cầm quyền Hà Nội, Đức Tổng Giám Mục Giuse Ngô Quang Kiệt là kẻ thua cuộc. Chúng đã loại bỏ được ngài ra khỏi thủ đô Hà Nội, đã dùng mọi mưu sâu chước độc để dập tắt phong trào tranh đấu cho công lý và hòa bình, cho tự do tôn giáo và nhân quyền đã được ngài khởi xướng.
Nhưng chúng tôi, và có lẽ cả quý cha và anh chị em nữa, có thể khẳng định một điều mà không hề sợ bị sai lầm rằng Đức Tổng Giám Mục Giuse Ngô Quang Kiệt sẽ đi vào lịch sử của Giáo Hội và dân tộc Việt Nam như một chứng nhân can trường cho đức tin, cho những giá trị Kitô Giáo tiêu biểu là tự do, nhân quyền và công lý. Chúng ta tin chắc rằng: tinh thần Ngô Quang Kiệt dấn thân cho công lý và hoà bình vẫn như ngọn hải đăng rực chiếu trong tâm hồn mỗi người chúng ta, mời gọi tất cả chúng ta cùng lên đường, mời gọi chúng ta không buông tay lái tay chèo, cùng quyết tâm xua tan bóng tối gian tà.
Ở những nước văn minh, nơi tự do tôn giáo là nhân quyền căn bản của con người, chứ không phải là một thứ ân huệ xin cho thì việc bổ nhiệm và thuyên chuyển các chức sắc là chuyện nội bộ của các tôn giáo, nhà nước không can thiệp. Nhưng ở nước ta, nhà nước cộng sản lại đặt thành vấn đề “chủ quyền quốc gia” đối với việc này, trong khi chính cái nhà nước ấy không dám đặt vấn đề chủ quyền đối với cơ man những đảo lớn, đảo nhỏ và hàng trăm ngàn km vuông lãnh thổ của tổ quốc.
Cái “chiến thắng” này của nhà cầm quyền Hà Nội thực tế chỉ phơi bày cho thế giới thực chất của tình trạng tự do tôn giáo ở Việt Nam. Cách thức hành động “bán khai” đối với tôn giáo của chế độ bất nhân này chỉ làm trò cười cho công luận quốc tế.
Kính thưa quý cha và anh chị em,
Đối đầu với một chế độ dã man và tàn bạo như chế độ Hà Nội hiện nay, một chiến thắng dễ dàng và nhanh chóng cho tự do, công lý, và nhân quyền là điều bất khả thi. Những hy sinh và mất mát là điều có thể hiểu được. Vấn đề là chúng ta cần phải học từ những hy sinh và mất mát này và coi đó là những bài học cần thiết. Trong những bài học đó, bài học có ý nghĩa sâu sắc nhất đối với Giáo Hội và dân tộc Việt Nam là sự đoàn kết, sự hiệp thông đích thật, sự đối thoại nội bộ và tình hiệp nhất thương yêu nhau.
Trong phiên tòa ngày 8/12/2009 tại Hà Nội, nếu chỉ có tám anh chị em Thái Hà ra trước tòa, chứ không phải là hàng hàng lớp lớp anh chị em giáo dân cùng kéo nhau ra trước toà đình thì chắc chắn rằng chế độ dã man này đã đưa ra một bản án rất nặng nề và tàn bạo.
Chúng ta cần phải giữ và nhân rộng ra tinh thần của anh chị em giáo dân Hà Nội: yêu thương, hiệp nhất, đoàn kết với nhau và kiên tâm cầu nguyện.
Chúng ta cũng phải tự sám hối nhìn nhận những thiếu sót, bất toàn của mình. Bao nhiêu những cuộc biểu tình, bao nhiêu những thỉnh nguyện thư gởi chính phủ các nước chúng ta có tham gia đầy đủ? Chúng ta có mạnh dạn nói to hơn nữa cho thế giới thấy bộ mặt thật của chế độ phi nhân này? Biết bao nhiêu chia rẽ trong các tổ chức đạo đời ở trong nước hay ngoài hải ngoại, khiến cho cuộc tranh đấu cho chính nghĩa và công lý bị suy yếu và bị tan hàng rã đám!
Ánh sáng Phục Sinh đã không chiếu tỏa trên những ký lục và biệt phái cao ngạo chỉ biết lên án người khác mà không nhìn thấy những tội lỗi và bất toàn của mình. Nhưng ánh sáng Phục Sinh đã chiếu tỏa trên những người biết đấm ngực ăn năn trên đồi Golgotha năm xưa.
Biến cố đau thương này cần phải vực dậy nơi chúng ta một ý chí canh tân, một lòng yêu mến Giáo Hội thiết tha, một sự hiệp thông và kính trọng lẫn nhau trong mọi thành phần Giáo Hội, một lòng yêu nước mãnh liệt và thiết tha trước vận mệnh của dân tộc nếu chúng ta muốn nhìn thấy đất nước, dân tộc và Giáo Hội chúng ta có một tương lai tươi sáng hơn.
VietCatholic Network
Chúng tôi cũng xin trích đăng: Lời Đức Tổng Giám Mục Giuse Giới Thiệu Đức TGM Phó Phêrô Với Cộng Đoàng - VietCatholic News (7/5/2 2010) như sau:
Thưa anh chị em,
Tôi xin trân trọng giới thiệu với anh chị em: Đức Cha Phêrô Nguyễn Văn Nhơn, Chủ tịch HĐGMVN, vừa được Tòa Thánh bổ nhiệm làm Tổng Giám Mục Phó với quyền kế vị tại tòa TGM Hà Nội.
Anh chị em đã biết từ mấy năm qua sức khỏe của tôi không được tốt. Suốt năm vừa qua, tôi nghỉ nhiều hơn làm việc. Với lương tâm trách nhiệm, tôi đã đệ trình Tòa Thánh. Và hôm nay, Tòa Thánh đã cử Đức cha Phêrô đến giúp đỡ giáo phận chúng ta.
Khi cử Đức cha Chủ tịch HĐGM đến, Tòa Thánh đã có ý trân trọng Tổng Giáo phận Hà Nội. Được có ngài làm Phó đó là niềm vinh dự cho cá nhân tôi.
Có lẽ anh chị em đang băn khoăn tự hỏi: “Không biết Đức cha Phêrô có hiểu chúng ta không”. Anh chị em băn khoăn là có lý. Trong quá khứ, Giáo hội Miền Bắc đã chịu quá nhiều đau khổ. Tổng Giáo Phận Hà Nội đã chịu quá nhiều thiệt thòi. Về phương diện con người sau khi đã trải qua nhiều đau khổ thì cảnh giác là tự nhiên và cần thiết.
Nhưng về phương diện Giáo hội thì khác. Khi nhận một giáo phận, vị giám mục phải suốt đời gắn bó yêu thương giáo phận đó. Vì thế, từ hôm nay, TGP Hà nội trở thành quê hương của ngài. Anh chị em trở thành gia đình của ngài. Vui buồn của anh chị em là vui buồn của ngài. Nguyện vọng của anh chị em là nguyện vọng của ngài. Từ nay ngài không chỉ đồng cảm hay đồng hành với anh chị em nhưng sẽ đồng sinh đồng tử với anh chị em, với giáo phận. Vì thế anh chị em hãy chào mừng ngài.
Ngài đã trở thành người ở trong gia đình giáo phận, anh chị em hãy yêu mến ngài như đã yêu mến tôi. Vì tôi đau yếu, ngài sẽ thay mặt tôi đảm trách những công việc của giáo phận, anh chị em hãy vâng phục ngài như đã vâng phục tôi.
Trong tâm tình đó, giờ đây chúng ta cùng dâng thánh lễ cầu nguyện cho Giáo phận, đặc biệt cho Đức cha Phêrô, thành viên mới của gia đình Giáo phận chúng ta.
+ ĐTGM Giuse Ngô Quang Kiệt
Bài Đáp Từ Của Đức TGM Phó Phêrô Nguyễn Văn Nhơn - VietCatholic News (8/5/ 2010)
Thưa Đức Tổng Giuse kính mến,
Thưa Đức Cha Phụ Tá,
Thưa Anh em Linh mục, Anh Chị em Tu sĩ nam nữ, Chủng sinh
và Anh Chị Em Giáo dân thân mến,
Trong niềm vui của Chúa Kitô Phục Sinh, tôi kính chào Đức Tổng, Đức Cha Phụ Tá và các Đại diện của mọi thành phần Dân Chúa trong Tổng Giáo Phận Hà Nội thân yêu. Xin cầu chúc Quý Đức Cha và Anh Chị Em được ơn Bình An và sức mạnh của Chúa Kitô Phục Sinh
Trong lần tiếp xúc đầu tiên này với Tổng Giáo Phận Hà Nội, tôi xin được nói lên đôi lời tâm tình chân thành, đơn sơ.
1. Tôi đến đây vì vâng lời Chúa và vâng lời Đức Thánh Cha. Tôi xác tín rằng: đối với đời sống và công việc của Hội Thánh, chúng ta phải dựa vào đức Tin, đức Cậy, đức Mến và Ơn Chúa Thánh Thần, nhất là chúng ta đặt tin tưởng vào ơn khôn ngoan của Chúa Thánh Thần Mà ơn khôn ngoan của Chúa Thánh Thần và của Chúa Kitô thì gắn liền với mầu nhiệm Thánh Giá. Trong dòng lịch sử trải dài hai nghìn năm, Hội Thánh đã tiến bước trong cuộc lữ hành đức tin “giữa những cơn bách hại do thế gian gây ra, và những ơn an ủi do Thiên Chúa ban tặng” – lời Thánh Augustinô, được Công Đồng Vaticanô II nhắc lại trong Hiến Chế tín lý về Giáo Hội (x. GH số 8d). Lịch sử Giáo Hội tại Việt nam cũng diễn ra theo quy luật đó.
2. Mỗi khi đọc kinh “Lạy Cha”, chúng ta vẫn xin Cha “cứu chúng con khỏi mọi sự dữ”. Nhưng khi phải đối diện với những đau khổ và thử thách chúng ta gặp trong cuộc sống, Chúa Giêsu lại dạy chúng ta cầu xin: “Ý Cha thể hiện dưới đất cũng như trên trời”. Chính Chúa Giêsu đã trải qua nhiều đau khổ để học được thế nào là vâng phục (x. Dt 5,8), qua đó Người nêu lên cho chúng ta một guơng mẫu hoàn hảo. Phần tôi, tôi cũng đang cồ gắng học hỏi kinh nghiệm của Đức Cố Giáo Hoàng Chân Phước Gioan XXIII, đã nên thánh bằng cách thực hiện châm ngôn ngài chọn cho mình khi được bổ nhiệm làm Giám mục: “Vâng Lời và Bình An” (“Obedientia et Pax”), nghĩa là vâng lời thì được bình an. Xin Quý Đức Cha và Anh Chị Em cầu nguyện cho tôi được Chúa ban cho ơn bình an khi dùng hết năng lực của mình để vâng lời Chúa và Hội Thánh.
3. Từ Giáo Phận Đàlạt non trẻ gia nhập vào Tổng Giáo Phận Hà Nội với bề dày lịch sử cổ kính, tôi cảm nhận hồng ân được Chúa sai đến một vùng đất thấm đẫm máu đào của biết bao thế hệ Anh Hùng Chứng Nhân Đức Tin. Tiêu biểu là giáo xứ Sở Kiện, nơi đã diễn ra lễ Khai Mạc Năm Thánh của Giáo Hội Việt Nam vào ngày lễ kính các Thánh Tử Đạo Việt Nam 24-11-2009. Tất cả chúng ta còn nhớ rõ bầu khí trang trọng, sốt sắng và thánh thiện của sự kiện lịch sử đó. Trong sứ điệp gửi cho chúng ta vào dịp trọng đại ấy, Đức Thánh Cha đã nói lên ước nguyện: “Chớ gì địa điểm rất thân thương này trở thành trung tâm điểm của một công cuộc Phúc Âm hoá có chiều sâu…”. Chính Đức Tổng Giuse vừa mang về cho chúng ta một tin vui từ Rôma: Toà Thánh có ý định nâng Nhà Thờ Sở Kiện lên bậc “Vương Cung Thánh Đường”, như một dấu chỉ trân trọng giá trị lịch sử của giáo xử cổ kính này. Ngoài ra, Tổng Giáo Phận Hà Nội cũng như cả Giáo Hội tại Việt Nam, đã được Chúa ban cho nhiều Vị Mục Tử đáng kinh và đáng mến, như trong bài huấn từ ngỏ với Hội Đồng Giám Mục Việt Nam ngày 27-06-2009 tại Rôma, Đức Thánh Cha ưu tiên nêu đích danh Đức Cố Hồng Y Phaolô Giuse Phạm Đình Tụng như một tấm gương về “lòng nhiệt thành mục tử, mà ngài đã thể hiện cách khiêm nhường, với tình hiền phụ sâu xa đối với đoàn dân của ngài và tình huynh đệ lớn lao đối với các linh mục”.
4. Tôi tha thiết cầu chúc ơn Bình An cho Đức Tổng Giuse, Đức Cha Phụ Tá Lôrensô, và mọi thành phần Dân Chúa của Tổng Giáo Phận Hà Nội thân yêu. Tất cả chúng ta cần ơn Bình An đó, để đến lượt chúng ta trở thành “khí cụ bình an của Chúa”, bằng cách “biết mến yêu và phụng sự Chúa trong mọi người”, như chúng ta vẫn luôn cầu nguyện sốt sắng với Kinh Hoà Bình.
Xin Quý Đức Cha và Anh Chị Em cầu nguyện cho tôi.
Hà Nội, ngày 07-05-2010
+ Phêrô Nguyễn Văn Nhơn
Tổng Giám Mục Phó Hà Nội
Và Diễn từ chúc mừng của Đức cha Giuse Nguyễn Chí Linh - VietCatholic News (7/5/2010)
Trọng kính Đức cha Giuse Ngô Quang Kiệt, Tổng Giám mục giáo phận Hà Nội, Tổng thư ký Hội đồng Giám mục Việt Nam,
Kính thưa Đức cha Phêrô Nguyễn Văn Nhơn, Tân Tổng Giám mục Phó giáo phận Hà Nội, Chủ tịch Hội đồng Giám mục Việt Nam, nguyên Giám mục giáo phận Đà Lạt,
Kính thưa quý Đức cha,
Quý Viện phụ, Bề trên, Tổng đại diện,
Kính thưa quý cha và quý thành viên phái đoàn giáo phận Đà Lạt,
Kính thưa quý cha, quý nam nữ tu sĩ
Và toàn thể anh chị em giáo dân,
Trong cơ chế Hội đồng Giám mục Việt Nam hiện nay, Đức cha Phêrô Nguyễn Văn Nhơn đang là Chủ tịch và Đức cha Giuse Ngô Quang Kiệt đang là Tổng thư ký. Các ngài là hai nhân vật cao cấp nhất trong hàng Giám mục Việt Nam nhưng hôm nay lại là chủ thể chính trong cuộc họp mặt này.
Vì thế, trong cương vị Phó chủ tịch, tôi là người được chỉ định thay mặt Hội đồng Giám mục Việt Nam, chính thức bày tỏ tình hiệp thông và nói lời chúc mừng đối với Đức Tổng Giám mục Giuse vừa có Tổng Giám mục Phó, đối với Đức cha Phêrô vừa mới được trao phó sứ mệnh Tổng Giám mục Phó giáo Phận Hà Nội và với cộng đoàn Dân Chúa giáo phận Hà Nội vừa có một vị chủ chăn mới.
Không thể phủ nhận được rằng việc bổ nhiệm này đã gây ra một số tranh cãi trong những ngày vừa qua. Có người bi quan cho đó là sai lầm của Toà Thánh Vatican, là dấu hiệu của một Hội đồng Giám mục Việt Nam đang bị phân hoá, bị khuynh loát, thậm chí là một trang sử buồn cho Giáo Hội Việt Nam và cách riêng, cho Tổng giáo phận Hà Nội.
Nhưng nếu suy nghĩ một cách lạc quan, chúng ta cũng có thể rút ra những kết luận rất tích cực từ biến cố này. Điểm tích cực đầu tiên là mọi thành phần Dân Chúa đã có cơ hội nói lên nguyện vọng của mình một cách chân thành, đồng thời cũng có kinh nghiệm sâu sắc hơn về vai trò và sứ mệnh của các phương tiện truyền thông thời hiện đại. Kỷ niệm 50 năm thành lập, Hàng Giáo phẩm Việt Nam bước vào một giai đoạn mới qua đó, các bậc chủ chăn được lắng nghe tiếng nói cộng đồng Dân Chúa cách phong phú và cụ thể hơn, đồng thời cũng học được bài học biện phân cách bình tĩnh hơn đối với những thông tin mỗi lúc một đa dạng, đa chiều và phức tạp hơn.
Điểm tích cực thứ hai là dù khác biệt, thậm chí có khi là đối lập, nhưng tất cả mọi quan điểm đều có một mẫu số chung là lòng yêu mến Giáo Hội. Suy nghĩ và cách biểu hiện khác nhau, nhưng lòng yêu mến vẫn là một. Trong bối cảnh và tinh thần Năm Thánh 2010, chúng ta hãy xem đây là cơ hội sống tình hiệp thông cách đặc biệt hơn: chúng ta cần phải can đảm hơn khi đối diện với các dị biệt, chúng ta cần phải mổ xẻ chuyện Giáo Hội cách rốt ráo hơn, công khai hơn, nhưng đồng thời trải nghiệm được cái giá phải trả để bảo vệ tình huynh đệ trong đại gia đình Giáo Hội.
Chắc chắn là ai trong chúng ta cũng đều muốn sự tốt đẹp cho Giáo Hội. Nhưng nếu vì yêu mến Giáo Hội mà chúng ta loại trừ nhau thì không còn gì mâu thuẫn bằng. Khác biệt nhau nhưng vẫn sẵn sàng nhường nhịn, yêu thương nhau, vì một Giáo Hội duy nhất, thánh thiện, công giáo và tông truyền, đó mới là dấu chỉ chúng ta còn thuộc về Giáo Hội do Chúa Kitô thiết lập.
Không xác tín về chiều kích mầu nhiệm của Giáo Hội, chúng ta không thể chấp nhận được nhau, chúng ta không thể nhìn nhận vai trò của vị cha chung Giáo Hội. Quyết định của Đức Thánh Cha có thể không đáp ứng được sự chờ đợi nhân loại của một số con cái, nhưng vẫn là quyết định của Đấng Đại Diện Đức Kitô trên trần gian. Giáo Hội chỉ là Giáo Hội, Toà Thánh chỉ là Toà Thánh một khi chúng ta có khả năng chấp nhận chiều kích siêu phàm của Giáo Hội. Điều đó đòi buộc chúng ta phải hiến tế quan điểm riêng của mình để đón nhận và tuân phục Thánh Ý đấng thay mặt Chúa Giêsu, Đấng thiết lập Giáo Hội.
Kính thưa quý Đức Tổng, quý Đức cha và mọi người.
Hơn bất kỳ đâu, tại thủ đô của đất nước Việt Nam, sứ vụ lớn lao nhất của Giáo Hội Việt Nam, cách riêng của cộng đoàn Dân Chúa Tổng giáo phận Hà Nội, là làm chứng cho tình hiệp nhất yêu thương. Đó là bí quyết duy nhất giúp chúng ta vượt qua thử thách, bất đồng.
Hơn bất kỳ đâu, tại thủ đô Hà Nội này, tất cả những ai có thiện chí đối với quê hương dân tộc Việt Nam, trong cũng như ngoài Giáo Hội, đều phải xây dựng và vun vén tình đoàn kết anh em một nhà và đại đồng xã hội.
Đó cũng là lời cầu chúc sâu xa chân thành nhất mà Hội đồng Giám mục Việt nam xin được trân trọng, hân hạnh, tin tưởng và kính cẩn gửi đến Đức Tổng Giuse, Đức Phó Tổng Phêrô, Đại Gia đình Tổng giáo phận Hà Nội trước biến cố lịch sử hôm nay.
Tôi tin rằng đó cũng là ý nguyện của cộng đoàn Dân Chúa Việt Nam khắp nơi, trong nước cũng như hải ngoại. Đó cũng chính là mong muốn sau cùng của Chúa Giêsu khi Ngài cầu nguyện với Chúa Cha “Xin cho họ nên một” (Ga 21, 17), là tiêu đề của Năm Thánh 2010: một Giáo Hội Việt Nam mầu nhiệm, hiệp thông và sứ vụ.
Trong tâm tình ấy, tôi xin mạnh dạn thưa với hai Đức Tổng rằng Hội đồng Giám mục Việt Nam và toàn thể cộng đoàn Dân Chúa Việt Nam luôn ở bên hai Đức Tổng và Tổng giáo phận Hà Nội.
Xin cám ơn hai Đức Tổng và mọi người.
Thanh Hoá ngày 06-05-2010
+ Giuse Nguyễn Chí Linh
Giám mục giáo phận Thanh Hoá
Phó chủ tịch Hội đồng Giám mục Việt Nam
Sau cùng là công bố của Tòa Thánh và đặc biệt tâm tình của ĐTGM Giuse Ngô Quang Kiệt giã từ giáo phận thật cảm động nhưng cũng đầy niềm tin tín thác công trông và hy vọng như sau:
Thông Báo Của Phòng Báo Chí Tòa Thánh về các bổ nhiệm mới tại Việt Nam
VietCatholic News (13 May 2010 06:55)
Hôm nay 13/5/2010, Đức Thánh Cha Bênêđíctô XVI đã nhận đơn từ chức của Đức Tổng Giám Mục Hà Nội Giuse Ngô Quang Kiệt vì lý do sức khoẻ (chiếu theo khoản số 401 triệt 2 của Bộ Giáo Luật), và của Đức Giám Mục Vinh Phaolô Maria Cao Đình Thuyên, 83 tuổi, vì lý do tuổi tác (khoản số 401 triệt 1).
Vị Tổng Giám Mục mới của Hà Nội là Đức Tổng Giám Mục Phó Phêrô Nguyễn Văn Nhơn.
Tại Vinh, cha Phaolô Nguyễn Thái Hợp thuộc dòng Đa Minh đã được bổ nhiệm Giám Mục. Cha Phaolô Nguyễn Thái Hợp, OP sinh tại Lang Anh, Nghệ An, thuộc giáo phận Vinh, ngày 2/1/1945. Ngài đã theo học tại Học Viện Dòng Đa Minh và Đại Học Quốc Gia Sàigòn và đạt được bằng cử nhân Triết Đông Phương tại đây vào năm 1970. Ngài lấy bằng Tiến Sĩ Triết Học tại Đại Học Fribourg ở Thụy Sĩ (1978), và Tiến Sĩ Thần Học Luân Lý tại Phân Khoa Thần Học São Paulo (Ba Tây). Ngài đã được thụ phong linh mục ngày 8/8/1972.
Sau khi được thụ phong, ngài đã giữ các chức vụ sau: giáo sư tại Phân Khoa Thần Học Lima (Peru), trong thập niên 1980, và tại Giáo Hoàng Học Viện Thánh Tôma Aquinas tại Rôma(1997-2003), chịu trách nhiệm đào tạo tri thức cho Tỉnh Dòng Đa Minh Việt Nam (2003-2007), linh hướng cho Tỉnh Dòng (2003-2007).
Từ năm 2000, ngài giảng dạy môn Luân Lý và Học Thuyết Xã Hội của Giáo Hội tại các Học Viện Đa Minh và các cơ sở tôn giáo và khoa học tôn giáo khác nhau tại Đại Học Quốc Gia thành phố Hồ Chí Minh.
Phòng Báo Chí Tòa Thánh
Lời từ biệt của đức TGM Giuse Ngô Quang Kiệt gửi cộng đồng dân Chúa TGP Hà Nội
VietCatholic News (13 May 2010 10:28)
Qua những bài trên đã qúa đủ để nói lên những nỗi niềm âu lo khoắc khoải của mọi thành phần trong Giáo hội từ chủ chăn tới những người giáo dân đơn sơ chất phát... Thái độ của chúng ta trước tiên là cầu nguyện và tín thác vào sự hoạt động của Chúa Thánh Thần qua mọi biến cố, tin tưởng vào ơn khôn ngoan của Giáo hội và lời hứa đảm bảo gìn giữ Giáo Hội của Chúa Giêsu để mà tích cực cộng tác với các vị hữu trách trong khả năng và bổn phận của chúng ta... Xin Thánh Thần Chúa mà chúng ta mừng trong ngày lễ Ngũ Tuần, Chúa Thánh Thần Hiện xuống sẽ canh tân, đổi mới, soi dẫn và kiện cường Giáo Hội cũng như mỗi người trong chúng ta.
Chân thành
Lm Anthony Nguyễn Hữu Quảng SDB
(Chủ nhiệm)