Tường Thuật: Ngày Truyền Thống Vinh Quy Bái Tổ



Ngày 14-6-2009 tại nhà hàng Ocean Palace, Houston, Texas.

Một hồi trống dài đã làm ngưng lại những tíếng cười nói huyên náo trong phòng tiệc. Các tân khoa với gương mặt rạng rỡ, vui tươi, trong trang phục chỉnh tề, với những giây vinh danh (honor cords) màu vàng, màu đỏ, màu bạc tượng trưng cho 3 học vị Bachelor, Master, Doctorate đã lần lượt tề tựu trước tiền đình của phòng tiệc.

Theo tục lệ xưa, tiếng trống khai hội ba hồi chín tiếng đã vang lên mở đầu cho cuộc rước các tân khoa. Hai hàng dài các tân khoa đuợc một đoàn "lính lệ" trong áo đỏ nẹp vàng, nón dấu, với những lọng xanh, những cờ ngũ hành truyền thống, đón rước vào phòng tiệc trong tiếng chiêng trống điểm hồi, tiếng pháo nổ vang, tiếng vỗ tay vui mừng chào đón của mọi người trong phòng tiệc. Thật là một cảnh vinh quy huy hoàng của những ông Nghè, ông Cống thưở xa xưa.

Cuộc rước tân khoa vưà chấm dứt, ban nhạc trổi bài quốc ca Hoa Kỳ, The Star Spangled Banner, để chào quốc kỳ Hoa Kỳ. Trưóc khi chào quốc kỳ Việt Nam, ba hồi chín tiếng chiêng trống lại chậm rãi ngân vang như mời gọi hồn thiêng sông núi đến với đàn con tha hương. Một nhóm 10 tân khoa tiến lên cùng đồng ca bài quốc ca Việt Nam Cộng Hòa. Còn gì cảm động cho bằng khi nghe những người trẻ tha thiết trong lời ca: "Này công dân ơi, đứng lên đáp lời sông núi, đồng lòng cùng đi hy sinh tiếc gì thân sống....... Công dân ơi mau làm cho cõi bờ, thoát cơn tàn phá, vẻ vang nòi giống, xứng danh ngàn năm dòng giống Lạc Hồng". Quả xứng danh con cháu Lạc Hồng!

Môt phút mặc niệm! Trong tiếng nhạc đệm trầm buồn, một tân khoa với giọng thành khẩn đã đọc lên những lời tưởng nhớ: "-Phút mặc niệm để tưởng nhớ công ơn tiền nhân, qua nhiều thế hệ, đã tạo dựng một giang sơn gấm vóc, kéo dài từ ải Nam Quan đến mũi Cà Mau, và một vùng biển bao la, từ các hải đảo Bạch Long Vĩ, Hoàng Sa, Trường Sa cho tới Phú Quốc, Côn Sơn.- Phút mặc niệm để tưởng nhớ bao thế hệ con dân đất Việt, đã hy sinh xương máu, để bảo vệ biên cương, để dành độc lập cho tổ quốc, dành quyền tự chủ, tự do cho dân tộc.- Phút mặc niệm cũng để tưởng nhớ hàng triệu đồng bào, đã hy sinh vì lý tưởng tự do, vì tranh đấu đòi quyền sống, quyền làm người, quyền làm chủ đất nước cuả mình".

Sau phút mặc niệm, các tân khoa tiến đến trước bàn thờ tổ tiên dâng hương bái tạ. Theo văn hóa Việt Nam, một người thi đậu, ngoài khả năng và sự cố gắng chăm chỉ học hành, còn phải nhờ có phước đức cuả tổ tiên, ông bà để lại. Do đó, vị tân khoa "bái tổ" là để tỏ lòng biết ơn công đức của tiền nhân. Một truyền thống hiếu nghĩa cuả dân tộc Việt Nam! Các tân khoa đã kính cẩn dâng hương với lời cảm tạ chân thành: "Kính lạy các bậc Tổ Tiên, chúng con là con cháu cuả dòng Việt tộc, lánh nạn tại Hiệp Chủng Quốc Hoa Kỳ, thế hệ thứ hai. Nhờ sự độ trì của Tổ Tiên, nhờ phước đức của ông bà, cha mẹ, và sau bao năm đèn sách, nay chúng con đã công thành danh toại, chúng con họp mặt nơi đây, bái lạy trước bàn thờ các đấng Anh Linh Liệt Tổ, để tỏ lòng thành kính tiến dâng lời cảm tạ.- Trước bàn thờ các đấng Anh Linh Liệt Tổ, chúng con cũng xin được tỏ lòng biết ơn các bậc sinh thành, các thầy cô dạy dỗ, và các ân nhân đã sinh thành dưỡng dục và dìu dắt chúng con. Chúng con nhìn nhau trong tình nghiã đồng bào và cùng nhau trân trọng những đức tính của dòng tộc, để trở nên những con người biết sống tràn đầy nhân bản cho bản thân, cho gia đình và cho đất nước, cho nhân loại.- Nguyện xin các đấng Anh Linh Liệt Tổ chứng giám cho lòng thành cuả chúng con. Chúng con đồng bái lạy".

Mọi người im lặng như muốn chìm mình trong lời khấn nguyện cuả các tân khoa. Lời khấn nguyện tuy ngắn gọn nhưng mang nhiều ý nghiã và cảm động, lại thêm khung cảnh thinh lặng, khói hương lan toả, tiếng trống nhặt khoan, làm tăng thêm vẻ linh thiêng, cổ kính. Các bậc phụ huynh hẳn vui mừng và cảm động khi thấy con em mình vẫn nhớ về cội nguồn, vẫn đầy lòng hiếu thảo cuả những người con ngoan.

Sau phần nghi thức truyền thống linh thiêng và trang trọng, phòng tiệc lại náo nhiệt trở lại với những tiếng cười vui cuả môt ngày lễ hội. Một thành viên Ban Điều Hành của Trung Tâm Văn Hoá Việt Nam đã giới thiệu Ban Tổ Chức Vinh Quy 2009, một Ban Tổ Chức thật hùng hậu với gần 20 tân khoa của những năm trước chia nhau đảm trách mọi phần việc từ trưởng ban tổ chức, xướng ngôn, văn nghệ, tiếp tân.... và đoàn "lính lệ" rước tân khoa. Một điều thật đáng mừng và đáng khâm phục là tất cả đã vì tha thiết với truyền thống của tiền nhân, nên đã vui vẻ, nhiệt thành, không nề hà nhận bất cứ phần vụ nào, dù tất cả các "cô, cậu" đều đã có những chức vụ và địa vị trong xã hội. Francis Bùi, tân khoa 2002, với tư cách trưởng Ban Tổ Chức, đã ngỏ lời cám ơn quý khách, quý phụ huynh và gia đình đã hiện diện trong buổi tổ chức này và cám ơn sự cộng tác nhiệt thành của các bạn trong Ban Tổ Chức, đồng thời mời gọi các bạn tân khoa năm nay sẽ tham dự vào Ban Tổ Chức trong ngày Vinh Quy của những năm kế tiếp. Francis cũng lý giải sự thành công cuả giới trẻ: "We can't help but not ask ourselves for what reason? The simple reason is this: our ancestors created and conserved the beautiful tradition Vinh Quy Bái Tổ for centuries past. This helps promote young people's educational passion and aspiration; also it helps cultivate the spirit of respecting the teachers, giving glory to the family and community, especially returning gratitude to parents' long sacrifices throughout their years of studying and graduating process".

Phần phụ diễn văn nghệ trong ngày Vinh Quy này, hoàn toàn do một nhóm sinh viên đại học Houston đảm trách, với ba màn vũ thật độc đáo. Mở đầu là bản "Vũ Khúc Vinh Quy", một điệu muá rất sinh động, khéo léo, đầy sáng tạo diễn tả toàn ý của bản nhạc "Trăng sáng Vườn Chè", một bản nhạc khá dí dỏm, diễn tả cảnh học hành thi cử thời xa xưa: "....Chồng tôi thi đỗ khoa này, bõ công kinh sử từ ngày lấy tôi. Kẻo không rồi chúng bạn cười, rằng tôi nhan sắc cho người say sưa. Tôi hằng khuyên sớm khuyên trưa, anh chưa thi đỗ, thì chưa... động phòng...." . Điệu múa dồn dập biến đổi thật nhanh, để rồi chậm rãi kết thúc: " Chồng tôi cưỡi ngựa vinh quy, hai bên có lính hầu đi dẹp đường. Tôi ra đón tận cổng làng, Chồng tôi xuống ngựa, cả làng ra xem". Cả phòng tiệc náo nhiệt hẳn lên với những tiếng huýt sáo, tiếng vỗ tay tán thưởng thật lâu.

Một bất ngờ nữa đầy thú vị, đó là sự trình diễn cuả một ban hợp ca được thành lập tại chỗ, với gần 20 tân khoa cũ mới, tập luyện trong vòng 30 phút và đã trình diễn rất thành công bản nhạc "Mẹ Việt Nam ơi, chúng con vẫn còn đây". Đây là một bản nhạc hùng tráng, đầy ý nghĩa, lại do giới trẻ trình bày, nên cả phòng tiệc đều chăm chú theo dõi, nhiều người cùng vỗ nhịp hát theo. Còn gì cảm động cho bằng khi giới trẻ hãnh diện rằng: "Mẹ Việt nam ơi chúng con vẫn còn đây, những đứa con bầu nhiệt huyết dâng đầy, mang dòng họ của Lê Lý Nguyễn Trần......". Còn gì phấn khởi cho bằng khi giới trẻ tự hào hát vang: " Trên đầu voi rạng ngời vung ánh thép. Gái Triệu Trưng bồ liễu đuổi xâm lăng. Mẹ vui cười trong tiếng sóng Bạch Đằng. Con Hưng Đạo như rồng thiêng vùng vẫy. Vượt Trường Sơn, Nguyễn Huệ Bắc Bình Vương. Quyết một lòng đi giữ vững quê hương, và còn nữa, con của mẹ toàn danh tướng. Lòng mẹ vui hãnh diện với đàn con...". Và niềm hy vọng dâng cao khi giới trẻ tỏ bầy với lòng đầy tự tin: ".. ..Vì chúng con tuổi trẻ vẫn còn đây. Chúng con nguyền cùng chung sức đắp xây. Chúng con nguyền đi dựng lại quê hương. Mẹ Việt Nam ơi, chúng con vẫn còn đây.....". Có lẽ nhiều người trong phòng tiệc đã xúc động mạnh khi nghe điệu nhạc hùng tráng, những lời ca yêu nước nồng nàn do những gương mặt trẻ hát vang. Dù cho quê hưong Việt Nam đang bị kẻ thù ngàn đời phương Bắc dòm ngó, đang bị một chế độ phi nhân thống trị, nhưng lòng yêu nước nơi giới trẻ còn mãnh liệt, thì dân Việt sẽ có ngày quật khởi, nước Việt sẽ có ngày trở lại thưở huy hoàng.

Sau phần dạ tiệc và văn nghệ phụ diễn là phần vinh danh các tân khoa. Năm nay có 44 tân khoa ghi danh tham dự, gồm 28 tân khoa có học vị Bachelor, 6 tân khoa có học vị Master, và 10 tân khoa có học vị Doctorate, thuộc nhiều trường đại học khác nhau tại nhiều tiểu bang Hoa Kỳ. Từng tân khoa một được nêu danh, được Trung Tâm Văn Hoá Việt Nam Houston trao tặng một bảng vinh danh với đầy đủ danh xưng, học vị và trường tốt nghiệp, tượng trưng cho "bia đá đề danh" thưở trước. Các tân khoa cũng được lưu danh trong cuốn kỷ yếu Vinh Quy 2009 với đầy đủ hình ảnh, tiểu sử, học vị, các giải thưởng, các bằng khen ngợi và học bổng đã nhận được trong suốt thời gian còn trên ghế nhà trường .

Cô Đinh Ngọc Anh Thư, một tân khoa Doctor of Jurisprudence /LLM, thay mặt các bạn đồng khoa đã thưa với các bậc phụ huynh bằng tiếng Việt: "Thành quả hôm nay chúng con có được, trước hết nhờ công khó nhọc của các bậc cha mẹ, đã chấp nhận hy sinh tất cả cho chúng con. Chúng con đã được nghe và hiểu rằng các bậc cha mẹ đã đành rời bỏ quê hương, chấp nhận rủi ro nguy hiểm, làm lụng khổ cực, không phải để mưu tìm sự giàu sang vật chất, mà chính là để tìm cuộc sống tự do và một tương lai tươi sáng cho thế hệ chúng con ... Chúng con xin ghi lòng cảm tạ". Sau đó cô Anh Thư xin được tỏ bầy cảm tưởng với các bạn đồng khoa bằng tiếng Anh: "Most of us sitting in the front row have different personalities, but there's no denying that we are united because of our culture's emphasis on the educational success..... Tonight we share this celebration not only with one another and our families, but also with the courageous Vietnamese generations that have paved the way for us.... As a new generation of Vietnamese scholars, we humbly accept the responsibilities presented to us. We promise to be reliable citizens who never take our freedom and opportunities for granted....".

Một nét đặc biệt của ngày Truyền Thống Vinh Quy Bái Tổ năm nay, là từ đầu đến cuối đều phảng phất những nét cổ truyền dân tộc, từ niệm hương, từ tiếng trống, tiếng chiêng, đến những lá cờ ngũ hành, những lọng che, những "lính lệ" áo đỏ nẹp vàng, nón dấu....nhưng lại hoàn toàn do giới trẻ đảm trách và diễn tả bằng cả hai ngôn ngữ Việt, Mỹ rất chuẩn xác. Văn hoá qủa là một nhịp cầu nối kết các thế hệ trước sau. Ngày Truyền Thống Vinh Quy Bái Tổ đã trở thành một ngày hội văn hoá cuả cộng đổng Việt Nam. (video và hình ảnh đầy đủ trong website: www.vietnameseculture.org) .