Văn Khang/ Văn Khố Ức Trai / Đại
Học Chiến Tranh Chính Trị VNCH
Nhóm tìm kiếm chụp trước mộ
Cha Đắc Lộ tại Iran Cha Đắc Lộ 1591 - 1660
Kỷ niệm 354 năm qua đời của
linh mục Alexandre de Rhodes (hay còn gọi là cha Đắc Lộ),
Người đã khai sinh ra chữ Việt cho chúng ta đang sử dụng
.
Xin cám ơn Người đã cho chúng
ta biết được những mặt chữ tiếng Việt và từ đó
chúng ta không còn lệ thuộc vào chữ viết của giặc Tàu
nữa .
Cha Đắc Lộ, một nhà truyền
giáo vĩ đại của Giáo hội Công giáo Hoàn vũ nói chung
và của Giáo hội Công giáo Việt Nam nói riêng, "Khi
cho Việt Nam các mẫu tự La Tinh, Alexandre de Rhodes đã đưa
Việt Nam đi trước đến 3 thế kỷ".
Năm 1651 khi chính thức xác định
mẫu tự, bằng cách cho ra đời tại Roma nơi nhà in
Vatican, quyển tự điển đầu tiên và các sách đầu tiên
bằng chữ Quốc ngữ, cha Đắc Lộ đã "giải phóng "
nước Việt Nam khỏi nô lệ giặc Tàu .
Thật vậy, giống như Nhật Bản
và Triều Tiên, người Việt Nam luôn luôn sử dụng chữ
viết của người Tàu và bị nô lệ vì chữ viết này.
Chỉ mới cách đây không lâu, người Triều Tiên mới chế
biến ra một chữ viết riêng của họ. Còn người Nhật
thì, sau nhiều lần thử nghiệm, đã phải bó tay và đành
trở về với lối viết tượng hình biểu ý của người
Tàu.
Trong khi đó, người Tàu của Mao
Trạch Đông đang tìm cách dùng các mẫu tự La Tinh để
chế biến ra chữ viết của mình, nhưng cho đến nay vẫn
chưa thành công. Vậy mà dân tộc Việt Nam, nhờ công ơn
của cha Đắc Lộ, đã tiến bộ trước người Tàu đến
3 thế kỷ.
Với hy vọng có thể tìm được
nơi linh mục trở về với cát bụi, chúng tôi, đoàn Việt
Nam đang công tác tại Iran đã đến Isfahan – thành phố
cổ cách Teheran 350 km về phía Nam. Đó là một ngày đầu
năm 2011, một tuần sau lễ Giáng sinh.
Quảng trường Naghsh-i Jahan của
Isfahan là một trong những quảng trường lớn nhất địa
cầu với kiến trúc tiêu biểu Hồi giáo đã được
UNESCO công nhận là Di sản văn hóa nhân loại. Tại thành
phố này, Alexandre de Rhodes đã sống những năm cuối đời.
Mặc dù trước đó, phần đời chính của ông là ở Việt
Nam.
Chúng tôi đến Isfahan vào một
ngày mùa đông se lạnh nhưng tràn ánh nắng. Hỏi đường
đến một nhà thờ Công giáo nào đó, chúng tôi được
người dân chỉ dẫn tận tình. Điểm chúng tôi đến là
nhà thờ Vank, nhà thờ thiên chúa lớn nhất Isfahan.
Qua giây phút ngạc nhiên trước
đoàn khách Việt Nam, cha xứ nhà thờ nồng nhiệt đón
tiếp chúng tôi " hồ hởi " . Trước nay, hiếm có
du khách Á đông nào, nhất là từ Việt Nam xa xôi tới
nơi đây. Ông nhiệt tình dẫn chúng tôi đi " tham quan
" và nói về lịch sử nhà thờ.
Nằm trong thế giới Hồi giáo,
nhà thờ có kiến trúc bề ngoài đặc trưng Hồi giáo,
nhưng vào bên trong, với các tranh và tượng Thánh đầy
ắp khắp các bức tường, cứ ngỡ như đang ở một nhà
thờ nào đó ở Roma hay Paris.
Cha xứ càng ngạc nhiên hơn khi
chúng tôi hỏi về giáo sĩ Alexandre de Rhodes – người đã
mất cách đây hơn 350 năm. Nhà thờ Vank có một thư viện
lớn, lưu trữ nhiều tư liệu quý giá. Cha xứ nói người
vào thư viện tìm kiếm. Lát sau, một thanh niên to khỏe
khệ nệ mang ra một cuốn sổ dày cộp, to chừng nửa cái
bàn, bìa bọc da nâu ghi chép về các giáo sĩ đã làm việc
và mất tại đây. Ngạc nhiên và vui mừng tột độ, cha
và chúng tôi tìm thấy dòng chữ ghi Alexandre de Rhodes mất
năm 1660.
Như vậy, không nghi ngờ gì nữa,
chính tại nhà thờ Vank này, cha Đắc Lộ đã sống và
làm việc những năm cuối đời. Chúng tôi hỏi: “Thưa
cha, liệu có thể tìm thấy mộ của Alexandre de Rhodes ở
đâu không?”.
Cha xứ tận tình chỉ đường
cho đoàn khách đặc biệt tới Nghĩa trang Công giáo ở
ngoại ô thành phố.
Nghĩa trang nằm dưới chân đồi.
Các ngôi mộ nằm êm mát dưới tán rừng thông, tùng,
bách mênh mông, vắng lặng. Lạ một điều, nghĩa trang
Công giáo nhưng không thấy một cây thánh giá nào.
Chia nhau đi các ngả tìm kiếm,
lần mò hồi lâu, chúng tôi reo lên khi thấy ngôi mộ có
ghi rõ tên Alexandre de Rhodes. Mộ ông nằm bên cạnh hai
ngôi mộ khác thành một cụm ba ngôi. Gọi là mộ, nhưng
không đắp nổi như ở Việt Nam. Đó chỉ là tảng đá
lớn nằm nghiêng nửa chìm, nửa nổi trên mặt đất. Dù
đã trải qua mưa nắng, biến động cuộc đời hơn ba thế
kỷ, chữ khắc trên tảng đá còn khá rõ nét.
Trong ánh nắng ban trưa, chúng tôi
kính cẩn nghiêng mình trước ngôi mộ, ai cũng thấy dâng
lên trong lòng mình những cảm xúc bâng khuâng khó tả.