Thăm Lại Chốn Xưa

Năm 2010, nhân dịp về thăm nhà tại Saigon, tôi đã đến thăm tu viện Mai Khôi, Trung Tâm Phục Sinh cũ, Câu Lạc Bộ Phục Hưng cũ . Để nhớ lại một thời xa xưa khi còn trai trẻ mình đã có những tháng ngày vui trong sinh hoạt Sinh Viên Công Giáo.

Vấn đề di chuyển tại Saigon lúc này thật là khó khăn so với thời trước. Đường thì chật, người thì đông, luật lệ giao thông không được tôn trọng, khi muốn đi đâu tôi phải nhờ người chở đi . Hôm đó tôi đến tu viện Mai Khôi , gặp người phụ trách đón khách xin gặp cha Quế . May là hôm nay cha không đi vắng nên khoảng nửa tiếng sau là cha ra gặp tôi. Cha dẫn tôi vào phòng khách của nhà dòng tại khu nhà dòng mới xây . Tôi đã trao đổi với cha về sinh hoạt cùa nhóm Tin Và Sống và việc soạn thảo và ấn hành Tuyển Tập 1 . Tôi nhờ cha viết cho bài mở đầu và những kỷ niệm xưa khi cha sinh hoạt với JUC hoặc các đoàn thể khác. Cha có kể cho tôi nghe về một trung tâm mà cha mới xây dựng tại Cử Chi để làm địa điểm tĩnh tâm cho những ai hoặc đoàn thể nào cần đến. Sau đó cha dẫn tôi đi thăm khu vực nhà thờ Mai Khôi cũ , bây giờ trở thành vườn cây cảnh nằm giữa khu nhà dòng cũ và khu nhà dòng mới.Xin xem qua một vài tấm hình chụp.


















Ghi chú về mấy tấm hình chụp , từ trên xuống, từ trái qua : 1/ Cha Quế đứng trước đài Đức Mẹ xây trên gia Cung Thánh nhà thờ Mai Khôi cũ, nơi trước kia có tượng Thánh Đaminh nhận tràng hạt từ Đức Mẹ.

2/ Cha Quế đứng tại cuối nhà thờ Mai Khôi mới . 3/ Cha Quế đứng trước phòng ngủ của cha tại nhà dòng cũ, hiện nay cha vẫn xử dụng. 4/ Cha Quế và tôi tại nơi mà trước kia là gian Cung Thánh nhà thờ Mai Khôi cũ . 5/ Đàng sau cha Quế là lối vào phòng khách của nhà dòng hiện nay.

Sau khi gặp cha Quế tôi xin gặp thày Thái. Thày Thái cũng đến gặp tôi tại phòng khách nhà dòng cùng với cha Quế. Thày Thái còn khỏe mạnh. Không mấy già yếu so với tuổi đời.

Sau khi trao đổi vài câu chuyện hỏi thăm về sức khỏe, sinh hoạt , tôi muốn được trao đổi với thày Thái về câu chuyện hoạt đông của thày mấy năm sau 1975, khi thày làm Chủ Nhiệm Hợp Tác Xã Mây Tre Lá tại phòng họp Hiệp Sinh năm xưa.

Thày Thái kể lại giai đoạn sau 1975 , nhà dòng gặp nhiều khó khăn, chèn ép. Có khi cha Tiên đang làm lễ cũng bị cán bộ phường đến mời đi họp. Về sau thày Thái đi họp phường.

Vì sự hạch sách của phường về số hộ quá ít trong khu vực rộng lớn , nhà dòng phải phân thành ba hộ :

- Thày Thái , cha Ánh , cha Quế là một hộ


Cha Long Tiên và một số sinh viên còn tạm trú tại cư xá Phục Hưng là một hộ


Cha Lịch, cha Cẩm , cha Hòa là một hộ

Thày Thái cho biết công việc lám hàng mây tre lá bắt đầu từ tháng 8, tháng 9 sau năm 75. Đấu tiên có các tu xuất dòng Đồng Công đến đề nghị làm việc , nhằm tạo điều kiện cho các Sơ, các nhà dòng , kẻo bị kết án là ăn bám. Sau có bà Sơ Thanh ( dòng Mến Thánh Giá ) dòng Mân Côi Chí Hòa đến cộng tác. Phòng Họp Hiệp Sinh làm nhà kho. Sau nộp đơn xin mở lớp dậy nghề cho các Sơ. Các mặt hàng gồm có mậy tre lá , chiếu cói xuất khẩu, đay, cói se… Lúc đầu là Tổ Hợp , sau lên Hợp Tác Xã… Có khi có trên 200 người làm . Phải nhận các người dân không có công ăn việc làm thuộc Phường 9 , quận 3. Sản phẩm được giao cho Công Ty Xuất Khẩu nhà nước . Lúc đầu trả lươn bằng séc, sau đổi tiền trả công nhân. Có khi bị Phường bắt chẹt , trả bằng gạo. Nhưng cũng phải chấp nhận, vì có việc làm thì khỏi phải đi kinh tế mới, đi lao động. Về sau hàng do Hợp Tác Xã làm được giao cho Liên Sô ( xuất khẩu ). Khi vào làm phải có sơ yếu lý lịch. Từ năm 75 đến 82 đứng thứ 2 toàn Thành Phố, đạt chỉ tiêu tốt. Thày Thái làm Chủ Nhiệm Hợp Tác Xã. Sau năm 82 thày Thái nghỉ việc, giao cho anh Phó Chủ Nhiệm , năm 84, nhưng không làm được, sau phải giải thể vì bán hàng không được. Thày Thái qua dậy nghề mây tre lá bên Dòng Nữ Tử Bác Ái Thánh Vinh Sơn. Thày Thái kể chuyện khi thày làm chủ nhiệm nhưng cũng lao động như mọi người, không đòi bồi dưỡng. Có khi về ăn cơm tối , quá 11g30 không còn cơm, nằm võng co quắp…Có lần bị té trật khớp , nhưng chẳng kêu ca , làm vì dân, cho dân … Thời gian hoạt động thì Văn phòng Hợp Tác Xã là ở Bùi Phát, ở Mai Khôi chỉ là nhà kho , đề phòng bị nhà nước trưng dụng khi Hợp Tác Xã không còn .Có thể là nhờ có hoạt động của Hợp Tác xã mà nhà dòng Mai Khôi ít bị xoi mói , nhòm ngó hơn. Đó là do công lao của thày Thái . Thày Thái kể lại khi cha Long Tiên xây khu nhà Câu Lạc Bộ Phụng Hưng mới, thày phải đi mua vật liệu xây dựng từ xa rồi thuê xe chở về Mai Khôi, phải đương đầu với cảnh sát thời kỳ trước 1975 … Thày Thái đi tu từ khi nhà dòng Mai Khôi còn ở Lạng Sơn , Ngày 25 tháng 12 – 2005 thày Thái đã mừng Kim Khánh khấn dòng tại nhà thờ Mai Khôi mới. Trong nhà dòng mới sau khi hợp nhất hai nhà dòng Lyon và Phi luật tân năm 1999 , thày Thái có lúc được bầu làm Tu viện phó.

Sau khi nói chuyện về Hợp Tác Xã Mây Tre Lá của dòng Mai Khôi sau 1975 , thày Thái đưa tôi đi tham quan cơ sở Phục Sinh, tức trụ sở Liên Đoàn SVCG và JUC cũ , và cư xá Phục Hưng cũ nay còn lại một số phòng. Xin xem qua một số hình chụp .


















Ghi chú về mấy tấm hình chụp . 6/ Thày Thái và cha Quế tại phòng khách nhà dòng . 7/ Thày Thái đứng đàng sau khu nhà Trung Tâm Phục Sinh cũ, nay là trụ sở Trung Ương của dòng Đa Minh Tỉnh Dòng Việt Nam . 8/ Phòng Khách lớn của Tỉnh Dòng Đa Minh VN , ngày xưa là trụ sở Liên Đoàn SVCG . 9/ Thày Thái ngồi tại phòng Khách Tỉnh Dòng Đa Minh VN , nơi ngày xưa là trụ sở JUC. 10/ Dẫy nhà Cư Xá Phục Hưng cũ còn lại .

Gặp lại hai người bạn SVCG năm xưa . Vì lý do không tự đi xe gắn máy đến các địa chỉ trong thành phố , tôi phải gọi điện thoại xin gặp mặt các bạn Cựu SVCG tại nhà dòng Mai Khôi. Đến ngày hẹn , hai anh Vũ Sinh Hiên , từng hoạt động tại Liên Đoàn SVCG , và anh Phạm Văn Khôi, từng lưu trú tại Cư Xá Phục Hưng , đã đến khu vực nhà thờ Mai Khôi để gặp tôi.

Vì chúng tôi đã liên lạc qua email trước nên các anh gặp tôi với sự thông cảm và đầy tình bạn bè cũ . Cũng thày Thái dẫn chúng tôi vào một phòng khách khác của nhà dòng . Chúng tôi trao đổi với nhau về sinh hoạt của Nhóm Tin Và Sống. Anh Hiên và anh Khôi hứa sẽ viết bài cho Tuyển Tập I sắp ấn hành. Anh Hiên hiện cũng đang viết nhiều đề tài về Thánh Kinh , về Giáo Hội, xã hội … Và thường gặp nhiều rắc rối , sách nhiễu khi in ( không cần phép ).. Anh Khôi thì khá giầu có, vì anh sinh hoạt trong nghề kinh doanh địa ốc. Sau khi nói chuyện xong thì hai anh đã mời tôi và thày Thái ra nhà hàng trên đường Tú Xương , chỉ cách nhà dòng Mai Khôi chừng trăm thước để dùng bữa trưa , vì đã đến giờ rồi. Sau khi dùng bữa trưa xong, tôi đã xin địa chỉ hai anh và hẹn sẽ đến thăm các anh vào buổi tối , khi con tôi đi làm về thì mới có người chở bằng xe gắn máy. Sau đó chúng tôi chia tay.

Xin xem qua một vài tấm hình chụp .







Anh Hiên , thày Thái, tôi và anh Khôi

Bữa trưa thân hữu tại nhà hàng



Phòng sinh hoạt của Hiệp Sinh cũ nơi đã được dùng làm khu sản xuất , nhà kho Hợp Tác Xã .

Đinh Đông Phương ghi lại.